image

Raz na dwa lata, naprzemiennie po dwóch stronach Atlantyku, Federacja i Szkoła Forów Psychoanalizy Pola Lacanowskiego IF-EPFCL organizuje wydarzenie dedykowane jej całej społeczności. Jego kolejna edycja odbędzie się latem 2026 r.

Tematem XIII Międzynarodowego Spotkania IF-EPFCL, które w dniach 23-26 lipca 2026 r. odbędzie się w São Paulo będzie „Etyka psychoanalizy i inne etyki”.

Oto, w jaki sposób zapowiada go Colette Soler: 

https://fppl.pl/10511-2/?preview_id=10511&preview_nonce=a4c4076f54&preview=true

Jest to temat, który stał się dla nas pilną kwestią, aby nadać nam kierunek pracy. Rzeczywiście, nasze czasy konfrontują wszystkich z różnymi zarazami jakie wywołuje współczesny kapitalizm (segregacja, rasizm, mizoginia, homofobia i wiele innych) przybierając różne formy, zależne od położenia geograficznego, które jednak dotykają wszystkich zbiorowości. Pytanie brzmi, w jaki sposób psychoanaliza na nie odpowiada w odniesieniu do każdego przyjmowanego przez nią podmiotu. Jest to pytanie o samą etykę jej praktyki i reperkusji tej etyki w „praktyce jej teorii”, zgodnie z wyrażeniem Lacana w Akcie założycielskim.

W 2026 roku będziemy mieli okazję podzielić się naszymi obawami i naszymi jednostkowymi odpowiedziami. Aby zatem przyczynić się do jak najszerszego udziału w tej debacie, Komisja Naukowa proponuje trzy obszary pracy, w których każdy z Was może umieścić to, co chciałby opracować na ten temat, który nas łączy.

1. Etyka jest zależna od dyskursu

Pierwsza oś tematyczna nawiązuje do sformułowania Lacana zawartego w Telewizji1, gdzie mówi on, że „etyka jest względna w stosunku do dyskursu”. Etyka psychoanalizy, jeśli jest „etyką należytego mówienia [bien dire]”, jak twierdzi Lacan, jest z konieczności etyką jednostkowości. Należy zatem zadać sobie również pytanie, jaka może być etyka dyskursu „odwrotności psychoanalizy”, który zarządza zbiorowością, tłumem, lub masami, według wybranego pojęcia. A jeśli etyki analizy nie można przenieść na inne dyskursy, to co można powiedzieć z punktu widzenia psychoanalizy o relacjach między zbiorowością a jednostką?

2. Cel aktu psychoanalitycznego

Jaki jest cel aktu analitycznego, w którym paradoks logiczny pokazuje, że nie chodzi o podmiot, ale obiekt (a)? Akt, który implikuje etykę opartą na logice i jej paradoksach. W każdym przypadku akt ten jest wspierany przez pragnienie analityka. Czy zatem celem aktu analitycznego nie byłoby zapewnienie, że „w grę wchodzi psychoanaliza”, i należałoby powiedzieć, w jaki sposób, zanim będzie można to ewentualnie zweryfikować w ramach urządzenia passe?

3. Etyka życzliwej neutralności

Oś ta nawiązuje do freudowskiej tezy o „wstrzemięźliwości” lub „neutralności” psychoanalityka, obecnej w różnych jego tekstach. Neutralność nie jest „obojętnością”, ale wiemy, że pozycja implikowana w słuchaniu, rozszyfrowywaniu i interpretowaniu psychoanalityka nie jest wcale pozycją stronniczą, czy to moralną, czy inną. Wybór terminu „życzliwa neutralność”, chociaż termin „życzliwy” nie pochodzi od Freuda2 raczej nawiązuje do „dyscypliny osądu wobec materiału, wypowiedzi, które przynosi analizujący się”3.

Życzymy Wszystkim udanej pracy!

Bibliografia:

[1] Lacan, J. (1974) Television. Autres Ecrits, wyd. Seuil, Paryż 2001, str. 541
[2] Wyrażenie wprowadzone przez Edmunda Berglera w 1936 r., podczas konferencji w Marienbadzie. Por. Bergler, B. (1937) “On the theory of therapeutic results in psychoanalysis”, in Select papers of Edmund Bergler, M. D. (1933-1961).
[3] Soler, C. La politique de l’acte, Kurs Collège Clinique de Paris (1999-2000) / 1. wydanie dostosowane – Colegio Clínico del Rio de la Plata, 2024, str. 13.

Komisja Naukowa 13. Międzynarodowego Spotkania IF-EPFCL

Sandra Berta
Giaconda Espina
Diego Mautino
Beatriz Oliviera
Mikel Plazaola
Alejandro Rostagnotto
Sara Rodowicz-Ślusarczyk
Colette Soler
Devra Simiu

(tłum. S. Rodowicz-Ślusarczyk