Seminarium „Znaczenie fallusa” 28 września 2024 godz. 11.00
Szanowni Państwo,
Wracamy do zajęć po wakacjach! W nowym cyklu sobotnich spotkań zapraszamy Państwa do wspólnego czytania i omawiania „Znaczenia fallusa”, tekstu J. Lacana z tomu Ecrits (Seuil, Paris 1966).
Pierwsze spotkanie odbędzie się w sobotę 28 września 2024 w godz. 11.00 – 13.00 w sali Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy przy ul. Koszykowej 26/28, z możliwością udziału przez Zoom. Wstęp na pierwsze zajęcia jest wolny i bezpłatny.
W ramach spotkania otwierającego cykl, w jego pierwszej części zajmiemy się wprowadzeniem do tekstu, uwzględniającym jego znaczenie i miejsce w nauczaniu Lacana. W drugiej części przejdziemy do jego omawiania akapit po akapicie. Spotkanie będą moderować członkinie FPPL: Anna Wojakowska-Skiba i Joanna Salamon.
Następnie, przewidujemy pracę nad tym tekstem przez kolejne 9 spotkań (gdzie każde zakłada pracę nad maksymalnie 1 stroną tekstu). Od października’24 do czerwca’25 będą one regularnie przeplatane dyskusjami nad teoretycznymi i klinicznymi zagadnieniami jakie wnosi „Znaczenie fallusa” w trakcie spotkań z członkami Szkoły Psychoanalizy EPFCL-Francja. Wkrótce podamy na ten temat więcej szczegółów.
Osoby zainteresowane udziałem w spotkaniach i otrzymaniem polskiej wersji tekstu, w tłumaczeniu członków Forum, prosimy o pisanie na adres: zarzad@fppl.pl
Tekst „Znaczenie fallusa” jest zapisem wykładu „Die Bedeutung des Phallus”, który Lacan wygłosił w 1958 r. w Monachium, w Instytucie Psychiatrii Maxa Plancka. Lacan przedstawił w nim efekty swoich siedmiu lat pracy nad takim odczytaniem dzieła Freuda, które dałoby odpowiedzi na palące pytania o przyczynowość symptomów psychicznych w nerwicach, perwersjach i psychozach oraz o wszelkie trudności w relacji do płci własnej i przeciwnej w zakresie miłości, seksualności czy rodzicielstwa. Lacan wychodzi w swoim tekście od psychoanalitycznego pojęcia „kastracji” i typowych treści pojawiających się w gabinecie psychoanalityka, dla których dotychczasowa teoria psychoanalityczna nie sformułowała jeszcze satysfakcjonującego wyjaśnienia. Chodzi o sytuacje, w których kobieta od wczesnego dzieciństwa czuje się fallusa pozbawiona a mężczyzna boi się o jego utratę, natomiast oboje potrafią przypisywać go matce, która organu nie ma. Odniósłszy się do kluczowych koncepcji, za pomocą których Freud to wyjaśniał (jak m.in.: inna scena, wyparcie, rozszczepienie, kompleks kastracji, zazdrość o penisa) oraz wypaczeń i rozwinięć dokonanych przez jego uczniów (Jonesa, Abrahama, Deutsch, Horney, Klein), Lacan proponuje coś nowego.
W odniesieniu do freudowskiej obserwacji, że problem kręci się wokół kwestii posiadania lub nieposiadania organu służącego do osiągania rozkoszy, Lacan precyzuje, że fallus nie jest ani organem, który symbolizuje, ani fantazmatem, ani obiektem częściowym, bowiem jest raczej czymś co pośredniczy w relacji podmiotu z obiektem miłości i pragnienia.
Dla Lacana fallus to znaczący (mieć-nie mieć) w strukturze mowy, a ukonstytuowanie się kluczowej dla podmiotu relacji do fallusa – przekładającej się na jego chęć do życia, posiadania i działania – jest kwestią dla obu płci.
Jeśli przyjąć, że do psychoanalityka przychodzą podmioty mające z tym problem, tekst Lacana wskazuje drogę, którą doświadczenie psychoanalizy pozwala z niego wyjść.
Zapraszamy!
