Od października zeszłego roku, Forum Polskie Pola Lacanowskiego prowadzi cykl seminariów zatytułowanych: CZYTAJĄC FREUDA z LACANEM, na temat podstawowych problemów, z jakimi ludzie od ponad stu lat zgłaszają się na psychoanalizę. Równolegle do spotkań poświęconych przypadkowi fobii 5-latka, Małego Hansa, będziemy teraz prowadzić zajęcia na temat histerii. To właśnie dla jej leczenia neurolog i psychiatra Sigmund Freud wynalazł psychoanalizę.

Przypadek 18-letniej Dory, jak każdy z pięciu opisów „wielkich przypadków” Freuda, jest przypadkiem paradygmatycznym. To znaczy, że stanowi on kwintesencję cech danej struktury klinicznej – w tym przypadku nerwicy histerycznej. Jak mówił francuski psychiatra i psychoanalityk Jacques Lacan, na podstawie doświadczenia klinicznego można stwierdzić, że histeryczkami są w większości kobiety. Lacan mówił także, że nerwica nie jest jedynie skargą na cierpienie, zbiorem symptomów – jest nieświadomym pytaniem. Z jakim pytaniem przychodzą więc do analizy kobiety histeryczne?

Freud przyznał się w tym względzie do porażki: „Po trzydziestu latach badań nad duszą kobiety nie potrafię odpowiedzieć na pytanie, czego pragnie kobieta [„Was will das Weib?”].” Lacan m.in. w swoim komentarzu do przypadku Dory, proponuje odpowiedź.

Zajęcia rozpoczną się od przypomnienia najważniejszych elementów z opisu przypadku Dory, zawartego przez S. Freuda w tekście „Fragment analizy pewnej histerii” (z 1905 r.). Za przewodnika po komentarzu Lacana posłuży nam zaś jego tekst „Prezentacja na temat przeniesienia” (z r. 1951), w jego ostatecznej formie, zredagowanej do zbioru „Écrits” w 1966 r. Natomiast do szczegółowego zbadania różnych aspektów histerii Dory przez pryzmat nauczania Lacana, wykorzystamy wybrane akapity z jego Seminariów (I, III – V, VIII-XII oraz XVI – XII), a także z dwóch innych esejów ze zbioru „Écrits”: „Funkcja i pole mowy i mówienia” (z r. 1953) i „Kierowanie leczeniem i zasady jego oddziaływania” (z r. 1958). Zakładamy trzy spotkania w odstępie 2 tygodni do miesiąca oraz wspólną lekturę tekstów i dyskusję. Przed każdymi zajęciami prześlemy uczestnikom wskazania odnośnie dalszej lektury tekstów Freuda i Lacana (oraz tłumaczenia na język polski fragmentów tekstów Lacana).

Pierwsze zajęcia będą wyglądały następująco:

Część pierwsza – prow. Anatol Magdziarz: omówienie przypadku Dory i znaczenia jej dwóch snów według Freuda,

Część druga – prow. Anna Wojakowska-Skiba: czym jest histeria według Freuda, gdzie u Dory widać jej symptomy i jakie jest ich znaczenie; jaki jest powód zerwania terapii przez Dorę?

Aby móc dyskutować, warto zapoznać się z opisem przypadku Dory: S. Freud: „Fragment analizy pewnej histerii”, w tomie VII „Histeria i lęk”, Wyd. KR, Warszawa, 2001, str. 71-163 Zachęcamy do rozpoczęcia lektury już dziś, bo tekstu jest sporo!

Poniżej opracowanie powyższego tekstu S. Freuda:
S. Freud – Przypadek Dory – streszczenie

Zajęcia odbędą się 23 marca w godz. 12.00 – 15.00, w sali szkoleniowej Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, ul. Szpitalna 6, II p. [budynek i sala przystosowane dla osób niepełnosprawnych].

Zapraszamy!